Wat is het plakboek?
Het voor de hand liggende antwoord is natuurlijk: het plakboek is wat je nu leest. Maar: het is nog heel magertjes allemaal, met al die grijze links, zo ongeveerals die postzegelalbums die je vroeger had (zijn ze er nog?) waar al die mooie zegels die je nooit zou krijgen in voorgedrukt stonden, zodat je er 's nachts van kon dromen...
Elke muziekdocent die zijn of haar eigen lesmateriaal maakt, heeft wel eens gedroomd van de mogelijkheid om klinkende muziek in z'n werkbladen in te plakken; tenslotte bestaat muziek pas als ze ergens klinkt, als trillende lucht of als voorstelling in je hoofd.
| Het idee achter het plakboek is dat de komputer tekst, beeld en geluid samenhangend kan presenteren, en daardoor mogelijkheden heeft die met papieren lesmateriaal, losse geluidsopnames of MIDI-bestanden niet zijn te realiseren. |
Dat is al heel lang zo (het woord multimedia begint alweer aardig op leeftijd te komen), maar aanvankelijk waren dergelijke projekten aan een programma en een soort computer gebonden (een vroege vertegenwoordiger was HyperCard op de Macintosh). Misschien wel bruikbaar voor gebruik binnen een school (en dat is vooral in de Verenigde Staten op vrij grote schaal gebeurd), maar zeker niet iets dat voor alle leerlingen ook thuis te gebruiken is.
Nu ligt dat anders: door de onstuimige opkomst van het Internet is er nu een gemeenschappelijke taal (HTML wordt door bijna alle computers begrepen) waarmee simpele multimediaprojekten inelkaar gezet kunnen worden. De struktuur wordt gevormd door tekst met kris-kras verwijzingen (hypertext) en opmaak (markup). HTML staat dan ook voor HyperText Markup Language. In de tekst kunnen op willekeurige plaatsen muziek, plaatjes en geluiden ingeplakt worden. Hierdoor, en door de losse (niet noodzakelijk hierarchische) struktuur lijkt het werken met HTML wel wat op het maken van een plakboek. Vandaar de naam van dit projekt.
De gebondenheid aan tekst maakt HTML tot een ietwat onflexibel medium voor multimediaprodukties (en wee de Web-ontwerper die zich daar niet van bewust is...). De mogelijkheden van het plakboek, hoe bescheiden ook, zijn echter ruim voldoende om een tijd mee vooruit te kunnen.
Fysiek kan het plakboek bestaan op floppy, CD en op het Internet. maar uiteindelijk (als het plakboek steeds dikker wordt) zal de CD het meest praktisch zijn.
| De beschikbaarheid van het plakboek over het Internet is interessant voor diegenen die de groei van het plakboek willen volgen, maar bijzonder onpraktisch voor het gebruik ervan en daarom zeker niet essentieel voor ons experiment. |
Het is denkbaar, en zelfs (i.v.m. auteursrechtkwesties en beschikbare bandbreedte) waarschijnlijk dat de internetversie van het Plakboek aanmerkelijk beperkter zal uitvallen dan de CD-versie.
Gebruikt kan het plakboek worden op alle computers waarvoor een browser beschikbaar is, dus in elk geval Mac en PC (Windows of Dos, geluidkaart is wel nodig).
Kopij voor het plakboek kan in allerlei formaten worden aangeleverd, vanaf de achterkant van een bierviltje tot kompleet in HTML geschreven bladzijden. Een redaktie zorgt voor de samenhang en eenheid in presentatie. Snelle produktie en flexibiliteit (zeker in de experimentele beginfase) zijn belangrijker dan professionele presentatie of technische hoogstandjes.
Het uiteindelijke inplakken (de eindredaktie en het zonodig vertalen naar HTML) gebeurt op dit moment met behulp van een speciaal hiervoor gemaakt gereedschap (de BoekPlakker).
| Het voorlopige doel is vooral het uitproberen van de mogelijkheden en onmogelijkheden van het medium: hoe werkt het in een lessituatie, hoe kunnen leerlingen het thuis gebruiken, wat zijn de praktische moeilijkheden die we tegenkomen |
Waarschijnlijk zal de hele opzet - nu nog zijn de oude vertrouwde papieren werkbladen in het plakboek heel herkenbaar - zich in de loop van de tijd ontwikkelen. De mogelijkheid om gedeelten van het plakboek in papier om te zetten (vanuit elke browser kun je afdrukken maken) is natuurlijk wel belangrijk als je ingeplakte bladmuziek niet van het scherm wilt spelen (wat voor veel instrumenten ook vrijwel onmogelijk is)
In de nieuwsrubriek kun je meer lezen over de vorderingen van het experiment.
 |
Diversen |
 |
Kopijformaten |
Laatst bijgewerkt: do 24 september 1998